دانش زبانی: ضمیر، مرجع ضمیر:

دانش زبانی

ضمیر

ضمیر:

ضمیر کلمه ای است که به جای اسم در جمله میآید تا از تکرار آن جلوگیری کند. ضمیرها دو دسته هستند:

1- ضمیر جدا:

ضمايری هستند که به تنهايی و به صورت مستقل و جدا به کار می روند و به هیچ کلمه ای نمی چسبند. ضماير جدا عبارتند از:

2- ضمیر پیوسته:

ضمايری هستند که مستقل و جدا نیستند و به واژه های ديگر می چسبند. ضمایر پیوسته عبارتند از:

به عنوان مثال:

من کتابم را خواندم.                             من  ß  ضمیر جدا                   ــَـ م  ß  ضمیر پیوسته

تو کتابت را خواندی.                             تو  ß  ضمیر جدا                     ــَـ ت  ß  ضمیر پیوسته

او کتابش را خواند.                                او  ß  ضمیر جدا                      ــَـ ش  ß  ضمیر پیوسته

ما کتابمان را خوانديم.                          ما  ß  ضمیر جدا                     ــِـ مان  ß  ضمیر پیوسته

شما کتابتان را خوانديد.                        شما  ß  ضمیر جدا                  ــِـ تان  ß  ضمیر پیوسته

آن ها کتابشان را خواندند.                    آن ها  ß  ضمیر جدا   ــِـ شان  ß  ضمیر پیوسته

مرجع ضمیر

مرجع ضمیر:

کلمه ای است که ضمیر به آن بر می گردد. مرجع ضمیر در واقع، صاحب ضمیر است.

مثال 1:

زهرا دختر خوبی است. او بسیار منظم است.

او: ضمیر جدا

چه کسی بسیار منظم است؟                             زهرا؛ پس زهرا مرجع ضمیر است.

مثال 2:

معلم وارد کلاس شد و دفترش را روی میز گذاشت.

ــَـ ش:ضمیر پیوسته

چه کسی دفترش را روی میز گذاشت؟              معلم؛ پس معلم، مرجع ضمیر است.

مثال 3:

طاووس، پرنده ی زيبايی است و پرهايش رنگارنگ است.

ــَـ ش:ضمیر پیوسته

چه کسی پرهايش رنگارنگ است؟                     طاووس؛ پس طاووس، مرجع ضمیر است.